Weer op plaats van bestemming: zonnig, 25 graden
Weer thuis: zonnig, 23 graden

Demat! (dat is hallo in het Bretons)
Ik zou heel graag Bretons leren en ik heb ook een site gevonden met vrij simpele lesjes, maar toch vind ik het ingewikkeld omdat het op geen andere taal lijkt die ik ken. Maar ik ga het gewoon proberen.

Ik weet vrijwel zeker dat ik die volgende week op de Pure markt wel kan eten ban de oesterman. Verder haal ik donderdag een pakketje op van een online boekwinkel met een leuke ramsjafdeling met daarin onder andere de Capitoolgids van Bretagne. Terwijl ik de oesters at door ik daar meteen in en ik ben er sindsdien in aan het lezen. Ik vond Capitoolgidsen nooit zo fijn als ik echt op reis was omdat ze zo uitgebreid en zwaar zijn, maar voor virtueel reizen vind ik ze echt heel fijn, just omdat ze zo uitgebreid zijn. Ik heb ook gemerkt dat het er bij Capitoolgidsen niet zo veel toe doet als je niet de allerlaatste editie hebt. Verder was het gisteren, ook voor mij (ik heb het altijd warm), koel genoeg om een shirt met lange mouwen aan te trekken dus kon ik mooi mijn nieuwe Bretonse shirt aan. Ik heb nog meer gedaan, maar dat was niet in Bretagne en ik was verder heel erg lui en dat is ook af en toe heel erg nodig. Daarna was ik een paar dagen heel erg moe en dat was even balen. Maar ik heb wel mijn boek uitgelezen en aan het volgende begonnen.

Ik begon in Morbihan aan de zuidkust van Bretagne in het stadje La Roche-Bernard en ging toen naar het westen tot in Golfe de Morbihan.

La Roche-Bernard
La Roche-Bernard is een stadje met nog geen 1000 inwoners, een beetje in het binnenland aan de rivier Vilaine.
Even terzijde: in het Frans zijn er twee woorden voor rivier: rivière en fleuve. Een fleuve gaat direct naar zee, terwijl een rivière uitmond in een fleuve of een meer. De Vileine is een fleuve.
Het dankt zijn naam aan de rots en de Viking Bern-Hart die rond het jaar 1000 een vestingtoren bouwde op de rotsen aan de oever van de Vilaine.
In de middeleeuwen was het stadje een handelsplaats met markten en een haven van waaruit graan, wijn en zout werden verscheept naar onder meer Spanje, Portugal en Engeland. De haven verloor aan belang in de negentiende eeuw. Nu is er een jachthaven.
La Roche-Bernard werd in 1558 een centrum van het protestantisme in Bretagne. Jean Louveau, predikant in La Roche-Bernard in 1561, oefende aanzienlijke invloed uit tot de onderdrukking van het protestantisme. Na 1660 werd de onderdrukking van het protestantisme heviger en uiteindelijk werd het afgezworen in 1685.
In 1666 kreeg La Roche-Bernard stadsrechten

La Roche-Bernard vond ik een gezellig en lief stadje of dorp of wat het ook is. De oude wijk is tegen de berg gebouwd en heeft allemaal mooie straatjes en pleinen met huizen met muren gebouwd met stenen, doorkijkjes naar de haven, mooie herenhuizen en pakhuizen uit de 16e eeuw.
Mooie gebouwen en plekken zijn onder meer:
Château des Basses-Fosses, waar nu het Maritiem museum gevestigd is. Het is niet echt een kasteel maar een imposant herenhuis uit de 16e eeuw. Omdat het gebouw direct op de rots is gebouwd heeft het aan de voorkant het twee verdiepingen, terwijl het er aan de achterkant vijf heeft.
Hôtel de Châtillon-Coligny, een herenhuis uit 1555, vernoemd naar de eigenaar Odet de Coligny kardinaal-aartsbisschop van Toulouse tot hij zich bekeerde tot het protestantisme en naar Bretagne trok. Sinds 2000 stond het gebouw leeg, maar nu wordt het verbouwd en komen er appartementen in.
La chapelle Notre-Dame, een kapel uit 1063. In de 16e eeuw had de kapel twee toegangsdeuren omdat het zowel door de katholieken als de protestanten gebruikt werd en die niet door dezelfde deur naar binnen wilden. In 1551 werd in de kapel het eerste protestantse huwelijk voltrokken in Bretagne.
Crêperie de la Roche, een vakwerkhuis uit de 15e eeuw  dat waarschijnlijk diende als opslagplaats voor goederen uit de haven. Het is een van de oudste gebouwen in de stad en het enige vakwerkhuis dat bewaard is gebleven.
La place du Bouffay, een klein pleintje in het centrum van de oude stad waar vroeger markthallen waren maar die werden aan het begin van de 20e eeuw afgebroken.
Mairie de La Roche-Bernard, een mooi gebouw met klokkentorentje waar ik graag meer over had geweten maar ik kon weinig vinden. Het zal ook wel uit de 16e of 17e eeuw zijn, maar dat weet ik dus niet zeker.

Na het stadje ben ik de rivier Vilaine af gegaan. Dat kan dus gewoon via Google maps! Tot de brug bij Arzal, dan houdt het op en moest ik over land verder. Arzal vond ik niet veel aan dus daar ben ik verder niet in geweest. Ik ben verder gegaan naar het schiereiland van Rhuys.

Presqu’île de Rhuys
Ik vind de naam Rhuys er heel Nederlands uitzien. Komt vast doordat ik in de Ruyschstraat heb gewoond (vernoemend naar Frederik Ruysch, de 17e eeuwse anatoom, zoöloog, botanicus en uitvinder van sterk water om anatomische delen te bewaren en vader van Rachel Ruysch, een van mijn favoriete schilders uit die tijd. Maar Rhuys is dus niet Nederlands, het komt van de Latijnse (?) term Reuuisii pagus . In het Oudbretons heette het Ro-Wid-T, wat mooi van uiterlijk betekent.
Het schiereiland van Rhuys sluit de Golf van Morbihan bijna af van de Golf van Quiberon. Het is een landtong die 25 km lang en 1,5 tot 6 kilometer breed is. Op het schiereiland liggen vijf gemeenten:
Sarzeau is de grootste (62% van de oppervlakte van het schiereiland) en tevens de hoofdstad van het kanton. Bij Sarzeau horen meerdere gehuchten of dorpjes, verschillende eilandjes in de Golf van Morbihan, oude zoutmourassen en een vogelreservaat.
In het noordoosten van de gemeente staat een mooi gebouw van een vooraanstaande familie uit de regio: Château de Kerlevénan. Het château werd in 1780 gebouwd in opdracht van Marie-Joseph-Armand de Gouvello , heer van Keriaval, Kelevenan, Kerhar, Kerbot en Kerlen. Hij was afgevaardigde aan het hof door de Orde van Adel in de 
Staten van Bretagne in 1788. Tijdens de Franse Revolutie emigreerde hij naar Ausburg in Beieren en daarna naar Brington in Sussex. Het kasteel werd tijdens zijn ballingschap in beslag genomen en verkocht als nationaal bezit. Later kocht hun zoon het huis terug en het bleef tot begin vorige eeuw eigendom van de familie. Nu zijn het huis en het landgoed, wat deels een natuurreservaat is, te bezichtigen. Hieronder staat een link naar een site met een leuk stukje over het château.
In Sarzeau staat ook de Menhir de Kermaillard, een granieten blok van 5,2 meter. De menhir werd liggend gevonden en werd in 1988 weer rechtop gezet. Op de steen zijn figuren gekerft.
Arzon , waartoe Le Crouesty en Port-Navalo behoren. Port-Navalo is het uiterste puntje van het schiereiland. Vroeger was het een piratenhol, maar sinds het begin van de 20e eeuw is het een vissershaven en badplaats. De vuurtoren van Port-Navalo is uit 1895 en werd in 1944 bijna opgeblazen. Gelukkig lukte dat niet.
Saint-Armel, vernoemd naar Sint Armel, een Ier die in 482 naar Bretagne emigreerde en in Plouarzel (Finistère) een klooster stichtte.
Saint-Gildas-de-Rhuys  
Le Tour-du-Parc

Golfe de Morbihan
Golfe de Morbihon is de baai die gedeeltelijk wordt afgesloten door het schiereiland van Rhuys. In de baai liggen ongeveer 400 eilanden waarvan Île aux Moines en Île d’Arz de grootste zijn. Veel van de andere eilanden zijn niet of nauwelijks bewoond. Omdat de baai gedeeltelijk is afgesloten lopen de getijden wat achter ten opzichte van de open zee en is er een microklimaat. Oesterteelt en visserij vormen de belangrijkste inkomstenbronnen van de baai. Een deel van de baai is natuurreservaat.
île aux Moines
Ondanks dat Île aux Moines het grootste eiland is is het maar 3,2 km². Op het eiland zijn dolmens gevonden dus het was waarschijnlijk al bewoond in de prehistorie. In 854 schonk de koning van Bretagne, Erispoë het eiland aan de abdij van Saint-Sauveur de Redon dat werd gesticht door zijn vader. Het eiland dankt zijn naam aan de monniken van de abdij.
Op de site van de gemeente Îles-aux-Moines (de gemeente heeft dezelfde naam als het eiland maar dan met streepjes) Staan allemaal mooie foto’s.

Eten
Vandaag at ik lekker niet-Bretons tjauw min moksi. Ik wilde eigenlijk galletes bakken, maar ik was een beetje op na fysio en wilde nu eindelijk dit stukje aftypen. De galletes bak ik morgen wel.

Vandaag gebruikt

La Roche-Bernard
https://www.laroche-bernard.com/histoire-patrimoine/
https://fr.wikipedia.org/wiki/La_Roche-Bernard
https://www.bretagne-vakantie.com/bestemmingen/de-10-bestemmingen/zuid-bretagne-golf-van-morbihan/la-roche-bernard/

Presqu’île de Rhuys
https://fr.wikipedia.org/wiki/Presqu’%C3%AEle_de_Rhuys
Sarzeau
https://fr.wikipedia.org/wiki/Sarzeau
Château de Kerlevénan
https://visitplacesfrance.com/chateau-de-kerlevenan/
Menhir de Kermaillard
https://fr.wikipedia.org/wiki/Menhir_de_Kermaillard

Golfe de Morbihan
https://www.golfedumorbihan.nl/explorer/ontmoet-de-uitzonderlijke/de-golf-van-morbihan/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Golf_van_Morbihan
Île aux Moines
https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ele_aux_Moines
https://www.mairie-ileauxmoines.fr/tourisme-services/galerie/

Gidsen
Capitoolgids Bretagne

Aan het lezen
Commissaris Dupin en de dode in Pont-Aven van Jean-Luc Bannalec